Γενικά για την άνοια

Μια πολύ συχνή παρανόηση σχετικά με την άνοια είναι ότι αποτελεί φυσιολογικό κομμάτι της γήρανσης· αν και κατά κανόνα αφορά τους ηλικιωμένους, αυτό δεν ισχύει. Ούτε έχει νόημα να μιλάμε για «γεροντική» άνοια, καθώς μπορεί να συμβεί και σε νεότερες ηλικίες, αν και πολύ σπανιότερα. Για παράδειγμα, αν ένας 70χρονος εμφανίσει προοδευτικά προβλήματα στη μνήμη του, αυτό δεν σημαίνει ότι «γερνάει», αλλά είναι σημάδι που θα πρέπει να τον οδηγήσει για έλεγχο στον ειδικό. Μετά από εμπεριστατωμένη εξέταση, είναι συνήθως δυνατό να προσδιοριστεί αν η αναφερόμενη διαταραχή είναι βαρύτερη από αυτό που επιτρέπεται με βάση την ηλικία και την εκπαίδευσή του. Αντιθέτως, αν μια 40χρονη παρατηρήσει ότι μερικές φορές δυσκολεύεται να θυμηθεί κάτι που άκουσε ή το όνομα ενός ηθοποιού στην τηλεόραση ή ξεχνά κάποια από τα ψώνια στη λίστα της, αυτό δεν σημαίνει ότι οπωσδήποτε εμφανίζει άνοια, καθώς υπάρχουν πολλοί άλλοι λόγοι για να εμφανίζει αυτά τα συμπτώματα. Και πάλι, η απόδοση των συμπτωμάτων της σε άγχος, κατάθλιψη ή άλλες αντιμετωπίσιμες αιτίες είναι δουλειά του ειδικού.

Επίσης, πρέπει να σημειωθεί ότι «άνοια» είναι μια γενική περιγραφή της διαπίστωσης ότι οι νοητικές (ή αλλιώς γνωστικές) λειτουργίες του ατόμου έχουν αρχίσει να φθίνουν σε σχέση με την προηγούμενη κατάσταση, αλλά δεν είναι διάγνωση μίας συγκεκριμένης νόσου. Στην εμφάνιση του κλινικού συνδρόμου της άνοιας μπορούν να οδηγήσουν πολλές διαφορετικές νόσοι, όπως η περίφημη νόσος Alzheimer. Το να πούμε ότι κάποιος «έχει άνοια» δεν λέει πολλά, καθώς δεν μας πληροφορεί για το βαθμό έκπτωσης των νοητικών λειτουργιών ή το είδος των ελλειμάτων, ούτε επιτρέπει κάποιας μορφής πρόγνωση της εξέλιξης της διαταραχής. Μόνο όταν ο ειδικός στις άνοιες καταλήξει σε συγκεκριμένη διάγνωση μπορούν να δοθούν πληροφορίες για την αναμενόμενη εξέλιξη στο συγκεκριμένο ασθενή και να χαραχτεί η θεραπευτική στρατηγική.

anoia.gr

Συνεπώς, όταν ένα άτομο νιώσει ότι η μνήμη ή οι υπόλοιπες νοητικές λειτουργίες του «δεν είναι όπως παλιά» ή όταν οι οικείοι του θεωρήσουν ότι προοδευτικά εμφανίζει κάποια από τα συμπτώματα για τα οποία θα μιλήσουμε σε αυτόν τον ιστότοπο, είναι επιβεβλημένη η επίσκεψη σε ειδικό νευρολόγο, που θα αξιολογήσει την ύπαρξη, το είδος και το βάρος της διαταραχής, θα συστήσει τον αναγκαίο διαγνωστικό έλεγχο και, αν χρειάζεται, την κατάλληλη θεραπεία. Είναι πολύ σημαντικό η επίσκεψη στον ειδικό να μην καθυστερήσει, καθώς μπορεί να αποκαλυφθεί κάποια αναστρέψιμη (δηλαδή ιάσιμη) μορφή άνοιας. Ακόμη και στην αντίθετη περίπτωση όμως, η έγκαιρη διάγνωση θα επιτρέψει στον ασθενή να λάβει το μέγιστο όφελος από τις διαθέσιμες θεραπείες και, υπό προϋποθέσεις, να λάβει μέρος σε κάποια κλινική μελέτη ενός καινούριου φαρμάκου. Παράλληλα, θα υπάρχει περισσότερος χρόνος ώστε ο ασθενής και το οικογενειακό περιβάλλον του να σχεδιάσουν και να οργανώσουν το μέλλον.

Τι είναι όμως αυτό που προκαλεί την άνοια; Η άνοια οφείλεται σε βλάβη ή δυσλειτουργία των νευρικών κυττάρων του εγκεφάλου. Η βλάβη δυσχεραίνει την επικοινωνία μεταξύ των κυττάρων αυτών, με αποτέλεσμα την εμφάνιση συμπτωμάτων. Ο εγκέφαλος χωρίζεται σε διάφορες περιοχές, που καθεμιά είναι υπεύθυνη για συγκεκριμένη λειτουργία. Όταν δεν λειτουργούν σωστά τα νευρικά κύτταρα μιας συγκεκριμένης περιοχής, η περιοχή αυτή δεν μπορεί να επιτελέσει φυσιολογικά τη λειτουργία της. Οι διάφορες μορφές άνοιας (νόσοι) χαρακτηρίζονται από βλάβη ορισμένων τύπων νευρικών κυττάρων σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου, με αποτέλεσμα τα αρχικά συμπτώματα σε κάθε μορφή άνοιας να είναι διαφορετικά. Στα τελικά στάδια πάντως, ενδέχεται η έκπτωση των νοητικών λειτουργιών να είναι τόσο ευρεία, που να μην μπορεί να γίνει σαφής διάκριση της γενεσιουργού νόσου.

Πατήστε παρακάτω για να μάθετε ενδιαφέροντα στοιχεία για την άνοια και να διαλύσετε μερικές πολύ συχνές παρανοήσεις: